Archiwa Państwowe w 2015 r. - digitalizacja i nowe siedziby

30-12-2014

Blisko 50 mln zdigitalizowanych dokumentów, 4 mln nowych skanów w serwisie szukajwarchiwach.pl oraz potężne inwestycje w infrastrukturę- to najważniejsze plany Archiwów Państwowych na 2015 r.

Logo Archiwa Państwowe

Liczba skanów w zasobach Archiwów sięgnie niebawem 50 mln. Z tego 13 mln udostępnianych jest on-line na stronie szukajwarchiwach.pl. Jak podkreślił naczelny dyrektor Archiwów Państwowych Władysław Stępniak "Digitalizacja to najlepszy sposób zabezpieczania dokumentów, a przede wszystkim ich udostępniania. Kwalifikując do niej archiwalia w pierwszej kolejności wybieramy cieszące się największym zainteresowaniem użytkowników archiwów. Za kilka lat cały zasób ksiąg metrykalnych i akt archiwów Urzędów Stanu Cywilnego starszych niż 100 lat będzie dostępny w internecie".

W 2015 r. w serwisie szukajwarchiwach.pl zostanie opublikowanych kolejne 4 mln skanów archiwaliów stanowiących podstawę do badań genealogicznych i naukowych. Wśród nich znajdą się m.in. akta Poznania, Łodzi oraz Kazimierza i Kleparza (obecnych dzielnic Krakowa). Opublikowany zostanie również spis ludności Krakowa z 1880 r. oraz kataster galicyjski stanowiący bogate źródło informacji o rozwoju osadnictwa czy stosunkach gospodarczych. W internecie znajdzie się ponadto archiwum Książąt Wołogoskich z lat 1532-1638 i dokumenty Naczelnego Prezydium Prowincji Pomorskiej z lat 1806-1944.

Zainteresowanie dokumentami archiwalnymi w internecie jest ogromne. Tylko w 2014 r. serwis szukajwarchiwach.pl odwiedziło ponad 400 tys. unikalnych użytkowników-  40 proc. więcej niż w roku poprzednim. Archiwa planują także dalsze wdrażanie Zintegrowanego Systemu Informacji Archiwalnej- narzędzia do ewidencjonowania i opracowania zbiorów i bazy danych jednocześnie.

Rok 2015 to ostatni dzwonek na przygotowanie Archiwów Państwowych do przejmowania dokumentów elektronicznych od tysięcy instytucji. Wkrótce w tej właśnie postaci materiały archiwalne będą przekazywane, przechowywane i udostępniane w systemie teleinformatycznym. Prace przygotowawcze w rozwoju infrastruktury i kształtowania narzędzi zarządzania dokumentami elektronicznymi  muszą zatem zostać sfinalizowane do końca roku. Jednocześnie konieczne jest usprawnienie funkcjonowania kancelarii papierowej. Te dwa systemy muszą funkcjonować równolegle.

Archiwa Państwowe przechowują obecnie 320 km półek z dokumentami, co stanowi od 4 do 10 proc. tego, co kwalifikuje się do wieczystego przechowywania. Roczny przyrost dokumentów w ich zasobie to ok. 12 km półek. Archiwa przewidują, że w ciągu najbliższych dwóch dekad będą miały obowiązek przejęcia 495 km półek z dokumentami. Stąd wynika potrzeba rozwoju infrastruktury. Po raz pierwszy w historii budowane są archiwalne magazyny i gmachy m.in. w Radomiu, Gorzowie Wlkp. i Zielonej Górze. W trakcie budowy jest archiwum w Rzeszowie i w Bielsku-Białej. Wkrótce zostanie rozstrzygnięty konkurs na koncepcję architektoniczną gmachu dla Archiwum Narodowego w Krakowie.

Polska posiada instytucję narodowego zasobu archiwalnego, który dzieli się na państwowy i niepaństwowy. Ten drugi tworzą zbiory różnych instytucji i osób fizycznych. Archiwa oferują im pomoc w opiece nad dokumentami, które mogą przyjąć na przechowanie, a także w ich opracowywaniu i skanowaniu, w zmian za zgodę na publikację on-line. Niebawem ma zostać podpisane porozumienie ze Związkiem Nauczycielstwa Polskiego, którego archiwum zawiera dokumenty dotyczące polskiego szkolnictwa od przełomu XIX i XX w. Zorganizowano także cieszący się dużym zainteresowaniem konkurs na najciekawsze archiwum rodzinne.

Archiwa podejmują też liczne inicjatywy edukacyjne i kulturalne - publikacje, wystawy, konferencje, dni otwarte czy lekcje archiwalne dla uczniów. Zaplanowano m.in. ekspozycję prezentującą przechowywane w Archiwach dokumenty dotyczące życia i twórczości Jana Długosza, którego 600-lecie urodzin przypada w 2015 r. Ukaże się też przypisywany mu "Herbarz zawierający barwne wizerunki herbów wielu rodów polskich, księstw, ziem, województw i większych miast dawnej Rzeczypospolitej z opisami heraldycznymi" zachowany w formie kopii w tzw. rękopisie Łętowskiego z XVII w. Archiwa Państwowe przygotowują także cykl wydarzeń związanych z obchodami 70. rocznicy zakończenia II wojny światowej.



powrót