„Zbudowane z nadziei – Warszawa, miasto odbudowy”

05-07-2017

Plakat  Warszawy

Unescofot. Grzegorz Kozakiewicz

Profesor Pawłowski na zjeździe Unesco w Krakowiefot. Grzegorz Kozakiewicz

Unescofot. Grzegorz Kozakiewicz

Minister Gawin na zjeździe Unesco w Krakowiefot. Grzegorz Kozakiewicz

Profesor Pawłowski na zjeździe Unesco w Krakowiefot. Grzegorz Kozakiewicz

Wymiana wiedzy i doświadczeń dotyczących odbudowy Warszawy z perspektywy konserwatorów, architektów, a także mieszkańców miasta, którzy przyczynili się do odzyskania dziedzictwa - temu poświęcone było spotkanie pt. „Built of Hope – Warsaw, City of Reconstruction”/ „Zbudowane z nadziei – Warszawa, miasto odbudowy”. Wydarzenie towarzyszące 41. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO odbyło się 4 lipca 2017 r. w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie.

W spotkaniu uczestniczyli m.in. prof. Magdalena Gawin - wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, Generalny Konserwator Zabytków oraz profesor Krzysztof Pawłowski - architekt, urbanista i konserwator zabytków, który doprowadził do umieszczenia odbudowanego Starego Miasta na Światowej Liście Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO w 1980 roku.

„W 1944 r. Stare Miasto, będące obecnie tętniącym życiem sercem Warszawy, symbolem jej historii i elementem narodowej tożsamości, było morzem ruin. Patrząc na gruzy powojennej Warszawy, część obserwatorów nie miała nadziei, że w ogóle możliwa będzie jej odbudowa. Niektórzy chcieli pozostawić to miejsce jako pomnik tragicznej historii, inni chcieli wypełnić ją nowoczesnymi budynkami. Mieszkańcy Warszawy, odważni i niezłamani przez wojnę, nie wyobrażali sobie swojej stolicy bez Starego Miasta i Traktu Królewskiego, więc postanowili inaczej – mówiła prof. Magdalena Gawin.

Wiceminister zacytowała też słynne słowa prof. Jana Zachwatowicza, który kierował odbudową miasta: „Naród i pomniki jego kultury to jedno. Nie mogąc zgodzić się na wydarcie nam pomników kultury, będziemy je rekonstruowali, będziemy je odbudowywali od fundamentów, aby przekazać pokoleniom, jeżeli nie autentyczną to przynajmniej dokładną formę tych pomników, żywą w naszej pamięci i dostępną w materiałach. (…) Poczucie odpowiedzialności wobec przyszłych pokoleń domaga się odbudowy tego co nam zniszczono”.

Prof. Magdalena Gawin przypomniała, że zgodnie z doktryną UNESCO dotyczącą ochrony zabytków powinna być zachowana ich oryginalność i integralność. Podkreśliła, że Polska, jako członek UNESCO, podziela ten pogląd i sprzeciwia się powielaniu wzorów i nazwaniu ich zabytkami.

„Obecnie pojawiające się konflikty wskazują na potrzebę trzeciej drogi, którą podażyła Warszawa: odbudowy zabytków na podstawie dokładnych planów architektów i konserwatorów z dbałością o każdy szczegół elewacji i wnętrz. Wszyscy czujemy potrzebę otwarcia tej drogi innym ludziom i miastom, które chcą odzyskać utracone dziedzictwo” – mówiła wiceminister.

Jak poinformowała, w 2018 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pod auspicjami UNESCO, zorganizuje konferencję naukową poświęconą odbudowie historycznego centrum. „Pokażemy, jak odbudowano nasze pomniki, aby spełnić najwyższe standardy ochrony” – dodała prof. Gawin.

Podczas spotkania przedstawiony zostanie materiał filmowy pt. „Miasto ruin”, przygotowany przez Muzeum Powstania Warszawskiego, poświęcony skali wojennych zniszczeń Warszawy. Poruszony będzie także temat wpisu historycznego centrum Warszawy na Listę  światowego dziedzictwa.

Odbudowa Warszawy - przedsięwzięciem bez precedensu w historii

Rekonstrukcja historycznego centrum Warszawy – Starego i Nowego Miasta oraz Traktu Królewskiego była przedsięwzięciem bez precedensu w historii. W 1980 roku ten zbiorowy wysiłek mieszkańców stolicy, historyków sztuki oraz konserwatorów został doceniony przez Komitet Światowego Dziedzictwa – pieczołowicie odbudowane centrum historyczne Warszawy zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO przez prof. Krzysztofa Pawłowskiego. W uzasadnieniu wyjątkowej wartości odtworzonych zabytków eksperci podkreślili wolę narodu, by przywrócić zniszczonej stolicy życie. 

Historia Warszawy jest szczególnie istotna obecnie, gdy trwa wojna w Syrii. Warszawa jest pozytywnym przesłaniem dla Aleppo, symbolem, że ruiny nie muszą oznaczać kresu miasta, ale są początkiem odbudowy, powrotu do normalnego życia.

Podczas 41.sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa prowadzona jest akcja charytatywna „Solidarni z Aleppo. Trwa zbiórka funduszy, a 9 lipca 2017 r. odbędzie się koncert na Bulwarze Wołyńskim. Wystąpią między innymi Kasia Kowalska, Sebastian Karpiel-Bułecka, Dariusz Malejonek i Halina Mlynkova. W akcję zaangażowani są między innymi: Caritas Polska, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i TVP.



powrót