Komunikat MKiDN dotyczący wybranych muzeów martyrologicznych w Polsce

08-02-2018


W Polsce jest 8 Pomników Zagłady objętych ustawową ochroną prawną – świadectw najstraszniejszych zbrodni nazistowskich Niemiec (ustawa z 7 maja 1999 o ochronie byłych hitlerowskich obozów zagłady) Ochrona Pomników Zagłady jest zadaniem publicznym z zakresu administracji rządowej, które to zadanie realizuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Pomnikami Zagłady są następujące miejsca pamięci (na terenie wszystkich działają państwowe lub samorządowe muzea):

Podsumowując, pięć na osiem Pomników Zagłady to muzea prowadzone i finansowane bezpośrednio przez MKiDN, w odniesieniu do dwóch kolejnych (Treblinka i Gross Rosen) są zaawansowane działania zmierzające do ich współprowadzenia przez MKiDN, a Muzeum w Chełmnie nad Nerem korzysta z dotacji Ministra.

Wszystkie Pomniki Zagłady używają powszechnie sformułowań „były niemiecki, nazistowski”, „nazistowskie Niemcy”, „niemieckie obozy” itp. Na stronie internetowej każdej z tych placówek jest to dostępna informacja . Nikt z odwiedzających te muzea nie może mieć wątpliwości kim były ofiary, a kim sprawcy Holocaustu.

To właśnie  dzięki staraniom tych placówek, a w większości wypadków z ich inicjatywy, rozpoczęło się rugowanie niedookreślonego pojęcia „nazi” z dyskursu publicznego na świecie. To muzea martyrologiczne pierwsze podjęły nierówną walkę z określeniem „polskie obozy śmierci”.

W 2012 roku wszystkie te muzea przeniosły swoje strony internetowe na domeny .eu lub .org z domen .pl, aby dodatkowo zminimalizować ryzyko błędnego kojarzenia byłych obozów z Polską.

Fundamentalne znaczenie miała zmiana nazwy „byłego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu” na „Auschwitz-Birkenau: niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940 – 1945)” na Liście Światowego Dziedzictwa Naturalnego i Kulturalnego UNESCO. Udało się to w 2007, głównie dzięki staraniom śp. Tomasza Merty, ówczesnego wiceministra KiDN, ale także m.in. przy wsparciu Izraela. Z dzisiejszej perspektywy trudno sobie uzmysłowić rangę tej zmiany, która de facto wyrugowała pojęcie „obozu w Oświęcimiu” na rzecz „niemieckiego obozu w Auschwitz-Birkenau” i na stałe wprowadziła do języka (nie tylko polskiego!) termin „były niemiecki nazistowski…”.

Oprócz wyżej wymienionych Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspólnie z województwem podkarpackim prowadzi Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej. Jest to pierwsza w Polsce placówka muzealna zajmująca się tematyką ratowania ludności żydowskiej na okupowanych ziemiach polskich podczas Zagłady. Wystawa główna pokazuje poznane i udokumentowane przypadki udzielania pomocy Żydom na terenie obecnego województwa podkarpackiego. Działalność Muzeum jest obecnie rozszerzana o coraz większą aktywność edukacyjną.

Wszystkim pracownikom i dyrektorom muzeów martyrologicznych w Polsce należą się wielkie wyrazy uznania za pełną poświęcenia pracę na rzecz dokumentowania i edukacji o prawdzie nt. Holocaustu. Podczas gdy większość krytyków ich działań ten temat dotyka okazjonalnie, ludzie Ci poświęcają całe swoje życie zawodowe na dawanie świadectwa prawdzie i jednoczesne łagodzenie wszelkich sporów i aktów agresji poprzez rzetelną informację i prace edukacyjną.


There are 8 Holocaust Memorials in Poland protected by law - evidences of the most terrible crimes committed by Nazi Germany (Act of May 7, 1999 on Protection of Former Nazi Extermination Camps). The protection of Holocaust Memorials is a public task of the central government administration, carried out by the Minister of Culture and National Heritage.


The following sites of remembrance are Holocaust Memorials (each one of them hosts a museum run by state or local government):

To sum up, five out of eight Holocaust Memorials are museums run and subsidized directly by the Ministry of Culture and National Heritage, with two more (Treblinka and Gross Rosen) being at advanced stage of transforming them into institutions collectively co-run by the Minister of Culture and National Heritage, while the Chełmno on Ner Museum frequently benefits from the Minister's financial contribution.

All Holocaust Memorials use the terms ‘former German, Nazi’, ‘Nazi Germany’, ‘German camps’, etc. Such information is available on the websites of each of the listed institutions. None of these museums’ visitors can have any doubts about who the victims and who the perpetrators of the Holocaust were.

It was thanks to the efforts of these institutions, and in most cases, at their initiative, that the ambiguous concept of ‘nazi’ began to be eradicated from public debate in the world. These martyrdom museums were the first to start the unequal fight against the ‘Polish death camps’ term.

In 2012, all these museums moved their websites from .pl domain to .eu or .org domains, with the aim to further minimise the risk of erroneous association of former camps with Poland.

The change of the entry ‘Auschwitz Concentration Camp’ to ‘Auschwitz Birkenau. German Nazi Concentration and Extermination Camp (1940-1945)’ on the UNESCO World Heritage List had been of fundamental relevance. It was achieved in 2007, mainly due to the efforts of the late Tomasz Merta, then the Deputy Minister of Culture and National Heritage, not to forget the support of the State of Israel. From today's perspective, it is difficult to visualize the significance of this change, which actually eradicated the concept of ‘camp in Oświęcim” in favour of ‘The German Camp in Auschwitz-Birkenau’ and hardcoded the ‘former German Nazi ...’ term (not only into Polish language!).

In addition to the above-mentioned, the Minister of Culture and National Heritage run collectively together with the Podkarpackie Voivodeship The Ulma Family Museum of Poles Saving Jews in World War II in Markowa. It is the first museum facility in Poland dedicated to the subject of Poles rescuing Jewish population on the German-occupied Polish territories during the Shoah. The main exhibition shows the known and documented cases of rescuing Jews in the present Podkarpackie Voivodeship. The Museum's activities are now being enriched with increasing number of educational initiatives.

All employees and directors of martyrdom museums in Poland deserve to be applauded for their dedication to documenting and educating on the truth about the Holocaust. While most of the critics of their activities get themselves involved in this topic only occasionally, those people sacrifice their entire professional life to witnessing the truth and at the same time soothing all disputes and acts of aggression through their reliable information and educational work they provide every day.



powrót