Sylwetki dwóch wybitnych postaci kultury europejskiej XX wieku: Leonor Fini - ikony paryskiego życia artystycznego oraz Konstantego Aleksandra Jeleńskiego - "Kota", wybitnego intelektualisty, eseisty, tłumacza, promotora dzieł m.in. Witolda Gombrowicza i Czesława Miłosza - nieformalnego ambasadora kultury polskiej na Zachodzie. Wystawa czynna w dniach 14 października - 30 grudnia 2011.
Leonor Fini (1907-1996) - malarka, ilustratorka, autorka scenografii teatralnych, projektantka kostiumów do filmów, m.in. słynnego "Osiem i pół" Federico Felliniego. Legendarna muza surrealistów, królowa artystycznego świata w Paryżu, pojawiała się przez prawie pół wieku na pierwszych stronach gazet - podziwiano jej obrazy, ilustracje, projekty teatralne a przede wszystkim ekstrawagancki, otoczony aurą tajemniczości styl życia.
Konstanty Jeleński (1922-1987) - eseista, krytyk literatury i sztuki, tłumacz i wydawca, pisarz o znakomitym wyczuciu stylu, wielokulturowej erudycji i niespotykanej wrażliwości. Według Jerzego Giedroycia
"był bez wątpienia najwybitniejszym krytykiem na emigracji oraz ambasadorem - ministrem spraw zagranicznych Kultury".
Odegrał znaczącą rolę w kręgu Kongresu Wolności Kultury (1950), a tym samym w intelektualnej historii Europy drugiej połowy XX wieku.
Fini i Jeleński poznali się w Rzymie w 1952 roku. Zamieszkali w Paryżu razem ze Stanislao Leprim. We troje stworzyli niezwykle barwny związek, trwający nieprzerwanie przez 35 lat.
Jak mówi Anna Lipa, autorka i kuratorka wystawy:
- Wystawa "Leonor Fini i Konstanty Jeleński. Portret podwójny" stanowi pionierską prezentację sylwetek niezwykłej pary - artystki i myśliciela. Przyświeca jej idea, by tak rzec, odmalowania portretu związku Leonor Fini i Konstantego Jeleńskiego w kontekście ich wzajemnych relacji.
Gustaw Herling-Grudziński wspominał:
"Kot to nie była tylko miłość do mężczyzny. Kot to był autor szkiców o Leonor, to był organizator jej wystaw i przede wszystkim człowiek, który natychmiast po powrocie do domu z biura biegł do jej pracowni, żeby zobaczyć, co tego dnia namalowała."
Fini i Jeleńskiego połączyła niezależność od społecznych konwenansów oraz fakt, że nie podlegali żadnej klasyfikacji, byli marginalni, a jednocześnie pozostawali w centrum intelektualnego i artystycznego życia Francji.
Ekspozycja dzieli się na osiem segmentów zbudowanych z dzieł Leonor Fini oraz prac "z kręgu przyjaciół Leonor i Kota": m.in. Jana Lebensteina, Maxa Ernsta, Pabla Picassa, Mana Raya, Stanislao Lepriego, Hansa Bellmera, a także niewielkich obrazków Kota, który sam nazywał siebie "niedzielnym malarzem". Ekspozycję dopełniają powiększenia unikatowych fotografii pochodzących w większości z Archiwum Leonor Fini w Paryżu i w dużej mierze dotychczas niepublikowanych.
Układ ekspozycji czerpie też ze wspomnienia Wojciecha Karpińskiego o niezwykłym, odbijającym osobowość mieszkańców, domu Leonor i Kota - wśród szczelnie wypełniających mieszkanie mebli i bibelotów w stylu Art Nouveau, zawsze swobodnie krążyło kilkanaście kotów Leonor.
W czasie opracowywania pamiątek i kolekcji po Jeleńskim na użytek obecnej wystawy, kuratorki wystawy dokonały niezwykłego odkrycia oryginalnej egipskiej maski sarkofagowej sprzed ponad 3500 lat, powstałej między XIV a XIII p.n.e. czyli w czasach dynastii Ramessydów (Nowe Państwo). Ten niezwykły artefakt po raz pierwszy zostanie udostępniony publiczności właśnie na tej wystawie.
Wystawa zorganizowana z okazji objęcia przez Polskę prezydencji w Radzie Unii Europejskiej została objęta Honorowym Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Prezydent m.st. Warszawy, Instytutu Francuskiego i Instytutu Kultury Włoskiej.
W Kapitule Honorowej zasiadają: Andrzej Wajda, Wojciech Pszoniak, Andrzej Seweryn, Adam Michnik, Barbara Toruńczyk, Julia Hartwig, Wojciech Karpiński, Janusz Odrowąż-Pieniążek, Piotr Kłoczowski, Krzysztof Pomian, Anna Sforza, Andrzej Wat.
Autorka i kurator wystawy: dr Anna Lipa
Kurator wystawy: Aleksandra Kaiper-Miszułowicz
Wystawa czynna w dniach: 14 października - 30 grudnia 2011
Otwarta w godzinach: