Otwarcie wystawy „Skarby żołnierzy 2 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych”

 

25 lipca wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński wziął udział w konferencji prasowej i otwarciu wystawy „Skarby żołnierzy 2 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych” w Muzeum Archeologiczno-Etnograficznym w Łodzi.

Ta unikatowa kolekcja została stworzona przez Żołnierzy 2 Korpusu Sił Zbrojnych gen. Władysława Andersa przebywających w ówczesnej brytyjskiej Palestynie w latach 1943 – 46. Część była eksponowana w III Stacji Drogi Krzyżowej - Sanktuarium Polskim. Ostatnimi laty przechowywana była w Domu Polskim w Jerozolimie pod opieką Sióstr Elżbietanek. Przekazana została do Polski za zgodą władz Izraela, zgodnie z życzeniem żołnierzy. 

We wrześniu 2014 r. MKiDN uzyskało informacje o materiałach archiwalnych, księgozbiorach, zabytkach pozostałych po żołnierzach, znajdujących się w jerozolimskim klasztorze. Zakonnice wyraziły wtedy gotowość przekazania tej niezmiernie ważnej dla historii Polski dokumentacji do kraju. 

Zbiór, zgodnie z ustnymi relacjami żołnierzy 2 Korpusu Armii Polskiej, stacjonującymi w Palestynie, to pozostałość po kolekcji stworzonej przez polskich wojskowych w czasie ich pobytu na terenie Iranu, Iraku i Palestyny. Kolekcja została wzbogacona zakupami ks. Stefana Pietruszki-Jabłonowskiego. Ksiądz w czasie II wojny światowej był m.in. kapelanem rezerwy Wojska Polskiego, a od 1942 r., po przybyciu do Jerozolimy, duszpasterzem i opiekunem Polaków (cywili i wojskowych) przebywających na Bliskim Wschodzie (Irak, Syria, Jordania, Palestyna), w tym żołnierzy 2 Korpusu. Był też, rezydując w Domu Polskim w Jerozolimie, opiekunem zbiorów po zakończeniu wojny (do śmierci w 1973 r.).  Zabytki te co najmniej od 1944 r. były przechowywane w Jerozolimie.

Przedmioty zebrane przez żołnierzy, uzupełnione o dary pozyskane przez ks. Pietruszkę-Jabłonowskiego oraz jego zakupy wystawione zostały w tzw. Muzeum Polskim otwartym przez Księdza w 1955 r., w pomieszczeniach III wówczas polskiej stacji Drogi Krzyżowej. W czasie II wojny światowej i wiele lat po niej Stacja była najważniejszym polskim symbolem w regionie, traktowanym jak polskie sanktuarium. Muzeum nazywano biblijno–archeologicznym.

Wśród zabytków przeważają monety. Uzupełniają je przedmioty o charakterze użytkowym, militarnym i ozdobnym wykonane z metali, kamienia, ceramiki i kości. W zbiorach są też dwie tablice dotyczące szkół zakładanych przez gen. Andersa na terenie Palestyny oraz dwie związane z Tadeuszem Zielińskim, rzeźbiarzem, autorem projektu ołtarza III i IV Stacji Drogi Krzyżowej.

powrót