Przekazanie rzeźby Juliusza Słowackiego do pałacu w Jaszunach na Litwie

03-03-2016

Na zdjęciu: Odlew rzeźby pomnikowej Juliusza Słowackiego,
 fot. Grzegorz Witek Odlew rzeźby pomnikowej Juliusza Słowackiego, fot. Grzegorz Witek

Na zdjęciu: Model pomnika Juliusza Słowackiego,
 autor: Józef Gosławski,
 1962,
 fot. Piotr Jamski Model pomnika Juliusza Słowackiego, autor: Józef Gosławski, 1962, fot. Piotr Jamski

Na zdjęciu: Józef Gosławski,
 fotografia portretowa ze zbiorów rodziny artysty.Józef Gosławski, fotografia portretowa ze zbiorów rodziny artysty.

Na zdjęciu: Napoleon Orda,
 Jaszuny (Gubernia Wileńska),
 w: Album widoków gubernij grodzieńskiej,
 wileńskiej,
 mińskiej,
 kowieńskiej,
 wołyńskiej,
 podolskiej i kijowskiej,
 Warszawa 1857,
 ze zbiorów Biblioteki JagiellońskiejNapoleon Orda, Jaszuny (Gubernia Wileńska), w: Album widoków gubernij grodzieńskiej, wileńskiej, mińskiej, kowieńskiej, wołyńskiej, podolskiej i kijowskiej, Warszawa 1857, ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej

 

Odlew rzeźby Juliusza Słowackiego został przekazany do pałacu w Jaszunach podczas uroczystości 3 marca br. w dawnym pałacu Balińskich w rejonie solecznickim na Litwie. Prace nad rzeźbą wykonaną przez dr. Grzegorza Witka według projektu wybitnego artysty Józefa Gosławskiego, sfinansowane zostały ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Koordynowało je Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.  

W planie uroczystości znalazły się m.in.: wykład „Juliusz Słowacki i Jaszuny”, który wygłosił dr Romuald Naruniec z Litewskiego Uniwersytetu Nauk Edukacyjnych oraz wystąpienie dr Anny Rudzkiej poświęcone twórczości Józefa Gosławskiego. Wydarzeniu towarzyszył koncert fortepianowy oraz spektakl „Do zbielałej róży podobna”. W uroczystości wzięli również udział przedstawiciele MKiDN i Muzeum Literatury w Warszawie.

Gipsowy model rzeźby autorstwa Józefa Gosławskiego z 1962 r., który posłużył do wykonania odlewu, powstał w związku z konkursem na pomnik Słowackiego w Warszawie. Zachował się w zbiorach córki artysty, historyka sztuki dr Anny Rudzkiej. Rodzina Józefa Gosławskiego wyraziła zgodę na udostępnienie modelu i wykonanie odlewu, który będzie eksponowany w pałacu w Jaszunach.  

Józef Jan Gosławski był projektantem pomników m.in. Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli i Adama Mickiewicza w Gorzowie Wielkopolskim, medali m.in. „Bolesław Chrobry”, „Majdanek”, „Rok 1939” oraz monet np. 5 zł z wizerunkiem rybaka, 10 zł z Mikołajem Kopernikiem. Jego twórczość nawiązywała do kubizmu, koncepcji Stanisława Szukalskiego, środowiska Polskiej Sztuki Stosowanej oraz sztuki antyku i renesansu. Prace Józefa Gosławskiego znajdują się obecnie w zbiorach muzeów i placówek kulturalnych w Polsce i na świecie. Rzeźbiarz był laureatem wielu konkursów artystycznych, a jego dzieła prezentowane były na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych.

Pałac w Jaszunach- historyczna siedziba Radziwiłłów, a później Balińskich- jest obecnie zarządzany przez Centrum Kultury Samorządu Solecznickiego. W latach dwudziestych i trzydziestych XIX wieku Jaszuny stały się ważnym ośrodkiem kulturalnym na Wileńszczyźnie. Michał Baliński, wychowanek Uniwersytetu Wileńskiego, członek Towarzystwa Szubrawców i Towarzystwa Topograficznego, historyk, jeden z redaktorów „Tygodnika Wileńskiego” stworzył w Jaszunach salon odwiedzany przez inteligencję z Wilna. Wśród gości odwiedzających Jaszuny byli, m.in.: Juliusz Słowacki, Antoni Edward Odyniec, Ignacy Domeyko, Józef Mianowski, Tomasz Zan, botanik Stanisław Jundziłł, biskup wileński ks. Jędrzej Benedykt Kłągiewicz, astronom Piotr Sławiński. W pałacu mieszkał również Jan Śniadecki- rektor Uniwersytetu Wileńskiego. To właśnie w Jaszunach Słowacki przeżywał swoją nieszczęśliwą miłość do Ludwiki Śniadeckiej- siostry ówczesnej właścicielki pałacu.



powrót