Światowy Dzień Książki

„Biblioteka-dobre miejsce”. Debata o sztuce projektowania przestrzeni bibliotecznych, zorganizowana w ramach obchodów Światowego Dnia Książki, odbyła się 23. kwietnia br. w Supraślu.

fot.: Danuta Matloch

Na debatę zaproszono do Supraśla m.in. wybitnego architekta, prof. Marka Budzyńskiego, twórcę projektu Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie i Opery Podlaskiej. Podczas spotkania odbyła się również prezentacja poradnika architektonicznego dla bibliotekarzy, którzy rozpoczynają inwestycje w swoich placówkach. To pierwsza tego typu publikacja w Polsce. Jej wydawcami - z inicjatywy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego - są Instytut Książki i Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. W Supraślu obecni byli współautorzy poradnika, architekci, którzy na co dzień zajmują się projektowaniem małych i średnich bibliotek – Dariusz Śmiechowski i Karol Langie.

Oczekiwanie, że biblioteka powinna być tętniącym życiem lokalnym centrum kultury i edukacji jest powszechne. Biblioteki, szczególnie w małych miejscowościach, mogą być nie tylko najważniejszą instytucją oferującą dostęp do książki, ale również miejscem spotkań, warsztatów, debat z ciekawymi ludźmi oraz źródłem bezpłatnego dostępu do internetu. Na zadania związane z budową, remontem, rozbudową lub przebudową bibliotek publicznych w gminach do 15 tys. mieszkańców przeznaczone są środki priorytetu „Biblioteka+. Infrastruktura bibliotek”. Na jego realizację rząd przeznaczył  150 mln zł. 

W Światowy Dzień Książki w warszawskim kinie Iluzjon odbyła się projekcja „Czasu Apokalipsy” - ekranizacji opowiadania "Jądro Ciemności" Josepha Conrada.  Seans filmu wybranego przez internautów jest częścią przeglądu zorganizowanego przez Filmotekę Narodowa wraz z Instytutem Książki. Wcześniej pokazano „Lamparta”, „Przeminęło z wiatrem”, „Greka Zorbę”, „Ziemię obiecaną” oraz „Ojca chrzestnego”. Przed pokazem odbyła się dyskusja o adaptacjach literatury oraz powiązań literatury i kina. W debacie udział wziął m.in.  pisarz Zygmunt Miłoszewski, reżyser, scenarzysta i pisarz Piotr Wereśniak , redaktor naczelny miesięcznika KINO Andrzej Kołodyński oraz Jakub Popielecki -  redaktor portalu Filmweb. Przeglądowi towarzyszy multimedialna wystawa plakatów do polskich oraz zagranicznych ekranizacji literatury, prezentowana do 30 kwietnia br. w rotundzie kina Iluzjon.

MKIDN WSPIERA ROZWÓJ CZYTELNICTWA W POLSCE

Na priorytet „Promocja czytelnictwa” w ramach Programów Ministra przeznaczono w tym toku 7 mln 813 tys. zł. W porównaniu z rokiem 2012 ( 3,9 mln zł) oznacza to wzrost o 100 procent.

Na rzecz rozwoju czytelnictwa w Polsce resort systematycznie przekazuje coraz więcej środków finansowych. Chodzi m.in. o zakup książek, inwestycje w infrastrukturę, programy promocyjne, szkolenia bibliotekarzy, a także budżety Instytutu Książki i Biblioteki Narodowej. W 2013 r. przeznaczonych na to zostanie 175, 5 mln zł ( dla porównania: 2012 r.- 166, 2 mln zł, 2010 r.- 104, 6 mln zł).

Na zakup nowości dla bibliotek w 2013 r. resort planuje wydać od 20 do 30 mln zł. Ostateczna kwota będzie uzależniona od wydatków na inwestycje w infrastrukturę bibliotek - w roku bieżącym będzie to aż 44, 8 mln zł (w 2005 r. - 1,6 mln zł).

Program MAK+, pozwalający na dostęp on-line do katalogów bibliotek publicznych działa już w 800 placówkach na terenie całej Polski, obejmując ponad 1,5 mln skatalogowanych książek, co znacznie ułatwia dostęp do poszukiwanych pozycji.

Rośnie też liczba bibliotek z bezpłatnym dostępem do internetu - obecnie jest ich ponad 7, 5 tys. (2005 r.- 2 tys., 2010r.- 6,5 tys.).

Regularnie zwiększa się liczba książek, które można przeczytać bez ponoszenia żadnych opłat. MKiDN od 2007 r. prowadzi kolejne programy wspierające digitalizację dzieł literatury polskiej. Dzięki temu Polska jest obecnie jednym z europejskich liderów pod względem liczby zeskanowanych woluminów, które stopniowo są udostępniane w Internecie (tylko Biblioteka Narodowa zeskanowała już niemal 300 tys. książek).

Na realizację trzyletniego programu szkoleń menadżerskich i informatycznych dla bibliotekarzy MKiDN przeznaczyło 6 mln zł . W efekcie- do 2012 r. przeszkolono ponad 2 tys. bibliotekarzy.

Dzięki staraniom resortu kultury stawkę 0% VAT na książki udało się utrzymać aż do kwietnia 2011 r. Kolejne działania doprowadziły do zachowania najniższej możliwej w Unii Europejskiej stawki, tj. 5% na książki drukowane oraz audiobooki. MKiDN popiera analogiczne zmniejszenie stawki VAT na e- booki, co znajduje potwierdzenie m.in. w zapisach projektu Strategii rozwoju kapitału społecznego 2020, której koordynatorem jest Minister KiDN.

Ministerstwo realizuje też programy tworzenia mody na czytanie, jak również wspierania kompetencji czytelniczych. Wspiera m.in. kampanię społeczną „Cała Polska Czyta Dzieciom" realizowaną przez Fundację ABCXXI. Akcja uświadamia rolę czytania w rozwoju emocjonalnym dziecka.

Od 2007 r. resort wspiera Dyskusyjne Kluby Książki, w których spotkaniach bierze udział ok. 11 tys. członków. Spośród ponad tysiąca Klubów ok. 300 to miejsca dla dzieci. Co roku na DKK ministerstwo przeznacza ok. 1 mln zł.

W 2012 r. MKiDN współorganizowało ogólnopolską akcję „Narodowe czytanie Pana Tadeusza". W tym samym momencie epopeję narodową czytano w ponad 50 miastach w całym kraju.

W lutym 2013 zainaugurowano kampanię  „Pierwsza Książka Mojego Dziecka”, której ideą jest przekazanie matkom  nowonarodzonych dzieci bezpłatnego, multimedialnego pakietu edukacyjno-kulturalnego. Akcja pod Honorowym Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego jest projektem pilotażowym, który w przyszłości obejmie całą Polskę.

Dla najmłodszych czytelników resort  wydaje serię „Dydko”. To publikacje edukacyjne  mające pomóc w kształceniu dzieci w wieku 5-7 lat. Pierwsza - „Dydko i muzyka” - ukazała się w 2010 r. Kolejne dotyczyły plastyki i  książki, w przygotowaniu- „Dydko i  architektura”.  Książeczki są wysyłane do instytucji kultury, szpitali, placówek opiekuńczych i bibliotek.

W ramach kampanii „Kultura się liczy” ukazała się „Pestka, drops, cukierek. Liczby Kultury”, ucząca ekonomii dzieci w wieku 7-11 lat.  Autor - Grzegorz Kasdepke - w sposób łagodny, inteligentny i przystępny stara się w niej oswoić czytelników z pojęciami  takimi jak „budżet” czy „kryzys”.

Na obchody Roku Czesława Miłosza w 2011 r., Roku Janusza Korczaka w 2012 r. i trwającego obecnie Roku Juliana Tuwima ministerstwo przeznaczyło 8,5 mln zł. Upowszechniany jest w ten sposób dorobek pisarski autorów - poprzez organizację festiwali i konkursów literackich, wydawanie dzieł oraz tworzenie nowoczesnych aplikacji.

MKiDN przeznaczyło ok. 6 mln zł na wykupienie przez Bibliotekę Narodową ważnych dla polskiego dziedzictwa archiwów: Agnieszki Osieckiej, Czesława Miłosza i Jerzego Turowicza. Ponadto dokonano zakupu Biblioteki Tarnowskich z Dzikowa, korespondencji literackiej Ewy Lipskiej czy nieznanego listu Adama Mickiewicza.

W 2012 r. - w oparciu o Otwartą Licencję Edukacyjną - udostępniono bezpłatnie w internecie prawie wszystkie książki autorstwa Janusza Korczaka (m.in. „Króla Maciusia Pierwszego").

MKiDN uratowało dorobek i dziedzictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. W 2012 r. przeznaczyło środki na wykupienie praw do znaku towarowego Ossolineum i serii „Biblioteka Narodowa" (łączna dotacja podmiotowa wyniosła 17,3 mln zł). Na 2013 r. zaplanowano bezpłatne udostępnienie w internecie większości dzieł polskich zgromadzonych w serii „Biblioteka Narodowa".

W ostatnim roku ministerstwo przeznaczyło również ponad 3 mln zł na wsparcie programów dotyczących literatury w telewizji publicznej i radiu.

powrót