Zamek Królewski w Warszawie - 30 lat po odbudowie

09-09-2014

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Małgorzata Omilanowska wręczyła pracownikom Zamku Królewskiego Medale Zasłużony Kulturze "Gloria Artis"  / fot. Daunta Matloch

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Małgorzata Omilanowska w trakcie uroczystości 30-lecia odbudowy Zamku Królewskiego / fot. Daunta Matloch

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Małgorzata Omilanowska w trakcie uroczystości 30-lecia odbudowy Zamku Królewskiego / fot. Daunta Matloch

15 milionów gości, 82 tysiące lekcji muzealnych, 15 tysięcy koncertów, blisko 200 wystaw czasowych, ponad 39 tysięcy obiektów w kolekcji. To bilans 30 lat, które upłynęły od 31 sierpnia 1984 r.-momentu, w którym Zamek Królewski po odbudowie został udostępniony dla publiczności. W tym dniu uroczyście wprowadzono do Kaplicy Królewskiej urnę z sercem Tadeusza Kościuszki, a Ministrowi kultury i sztuki przekazano akt zakończenia odbudowy.

W uroczystościach jubileuszu Zamku, zorganizowanych 9 września, uczestniczyła Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Małgorzata Omilanowska, która w uznaniu zasług dla ochrony dziedzictwa narodowego wręczyła 25 pracownikom Zamku srebrne i brązowe Medale Zasłużony Kulturze Gloria Artis oraz Odznaki Zasłużony dla Kultury Polskiej”. W uroczystościach wzięli również udział: dyrektor Zamku prof. Andrzej Rottermund, prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz Waltz i minister Maciej Klimczak z kancelarii Prezydenta RP, który w imieniu Bronisława Komorowskiego uhonorował zasłużonych pracowników Zamku odznaczeniami państwowymi.

Rekonstrukcji architektury w ostatnich latach powstało wiele, ale to Zamek Królewski jest niedościgłym wzorem. Wzorem tego, jak można odrodzić dzieła architektury i wyposażenia wnętrz w tak doskonały sposób, co stało się możliwe przede wszystkim dzięki ofiarności ludzi, którzy ratowali to wyposażenie podczas wojny, przechowywali je, a później potrafili odtworzyć. Przyszło państwu pracować w niezwykłym miejscu i stworzyć niezwykłą instytucję – mówiła podczas uroczystości minister Omilanowska.

Będący symbolem suwerenności państwa polskiego, Zamek Królewski od pierwszych dni II wojny światowej był obiektem ataków wojsk niemieckich. Mając świadomość tego, że może zostać zniszczony, polscy muzealnicy i konserwatorzy z dużym poświęceniem ratowali najcenniejsze zbiory sztuki oraz elementy wyposażenia sal zamkowych. We wrześniu 1944 r., podczas powstania warszawskiego, saperzy niemieccy wysadzili mury Zamku.

Przez wiele lat po wojnie, środowisko historyków i konserwatorów, skupione wokół prof. Stanisława Lorentza zabiegało o odbudowę Zamku, ale  uniemożliwiał ją chaos decyzyjny, trwający aż do stycznia 1971 r., kiedy to Biuro Polityczne KC PZPR ostatecznie rozstrzygnęło o odbudowie. Wkrótce potem powołano do życia Obywatelski Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie, który miał kierować pracami i prowadzić zbiórkę funduszy.

Zadanie odtworzenia bryły i układu przestrzennego wnętrz budynku w obrysie i gabarytach sprzed 1939 roku oraz wmontowania wszystkich zachowanych elementów na ich dawne miejsce powierzono zespołowi projektantów z Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków, z prof. Janem Bogusławskim na czele. Odbudowie Zamku Królewskiego towarzyszyło ogromne zainteresowanie i zaangażowanie społeczeństwa. Inwestycja została sfinansowana w dużej mierze dzięki ofiarności Polaków w kraju i za granicą.

Zamek Królewski w Warszawie wraz z obszarem Starego Miasta został w 1980 r. wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, jako wyjątkowy przykład całkowitej rekonstrukcji zespołu historycznego.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego od wielu lat czynnie wspiera inwestycje w infrastrukturę Zamku. W 2008 r. zakończył się sfinansowany ze środków unijnych, gruntowny remont pałacu Pod Blachą. Inwestycja, której wartość całkowita wyniosła 41,4 mln zł. otrzymała dofinansowanie z UE w wysokości 21,7 mln zł. w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Ministerstwo Kultury przekazało na ten cel prawie 7 mln zł. ze środków budżetowych.

W 2009 r. zakończył się trwający od 1995 r. remont Arkad Kubickiego i Stancji Saskich. Na adaptację i przebudowę tych obiektów oraz spłacenie zaciągniętego na ten cel przez Zamek kredytu, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało prawie 90 mln zł. ze środków budżetowych.

W 2013 r. kompleksowej renowacji poddana została elewacja wschodnia Zamku – przywrócono jej historyczną kolorystykę. Również ta inwestycja została dofinansowana ze środków unijnych kwotą przeszło 4 mln zł.

Więcej zdjęć: Flickr - profil MKiDN

 



powrót